na jedno wychodzi
  • na dwór – na pole
    22.01.2002
    22.01.2002
    Jakie jest prawidłowe określenie: idę na pole, idę na dwór, idę na zewnatrz etc.? Jak można wytłumaczyć upierającej się osobie słuszność jednego z powyższych? Czy to jest regionalne, czy jest jedna ogólna, prawidłowa literacka nazwa, która może być stosowana bez względu na region?

    Serdecznie pozdrawiam i życzę dużo zdrowia.
    Jadwiga Wolak
  • Jedno naruszenie – liczne naruszenia
    28.02.2018
    28.02.2018
    Mam pytanie o liczbę mnogą rzeczowników odczasownikowych. Zauważyłam przykłady stosowania liczby mnogiej (zachowanie/a, badanie/a), ale są też przypadki, w których liczba mnoga brzmi dziwnie (wiele przeglądań wyników, trzy wychodzenia z domu, kilka biegań i pływań). Moi współpracownicy bardzo chcą używać w liczbie mnogiej słowa naruszenie (np. zauważyliśmy naruszenia zasad), a ja uważam, że to trochę jak kilka zjadań. Kto ma rację?
  • na pole, czyli na dwór
    16.05.2006
    16.05.2006
    Dlaczego krakowskie wyjść na pole ma status regionalizmu, a warszawskie wyjść na dwór – normy ogólnopolskiej? Dlaczego nie po równo albo wręcz odwrotnie? Tam, gdzie się wychodzi na pole – a czasem jest to i ze 200 km od Krakowa – wychodzenie na dwór nie jest alternatywą, tylko abstrakcją, a pewnie jeszcze bardziej było tak w czasach, kiedy hierarchizowano te formy. Czy ta nierówność jest nie do ruszenia? Czy na pole może jeszcze liczyć na nobilitację?
  • Na prawo most, na lewo most…
    16.11.2014
    16.11.2014
    Witam Panów Profesorów i Panie Profesor!
    Jak sie mówi poprawnie po polsku: na prawo, na lewo czy w prawo, w lewo? W podręcznikach języka polskiego napisanych dla Węgrów raz występuje na, a następnie w. Może jest poprawnie i tak, i tak? Czy jest różnica w znaczeniu użycia jednej czy drugiej formy?
    Bardzo dziękuję za odpowiedź! Serdeczne pozdrowienia z Debrecen!
    Á.P. Éva
  • Zrób to tak, żebym(,) wychodząc z domu, już to miał
    4.12.2015
    4.12.2015
    Szanowni Państwo,
    mam kłopot interpunkcyjny ze zdaniem Zrób tak, żebym(,) wychodząc z domu, już to miał.
    Wiem, że frazy oparte na imiesłowie przysłówkowym oddziela się obustronnie przecinkiem. Wiem też, że pomija się jeden z przecinków, jeśli miałby spowodować wydzielenie spójnika, np. Zrobiłem tak, że wychodząc z domu, mogłem…, i że zasada ta dotyczy też zaimka względnego który. A co ze spójnikiem z dołączoną partykułą, jak np. rzeczone żebym?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • zapis daty

    21.06.2009
    21.06.2009

    Bardzo proszę o wyjaśnienie, jak należy rozumieć zasady urzędowe, o których wspomniano w tekście dostępnym na Państwa stronie, pod adresem https://sjp.pwn.pl/zasady/341-87-5-Kropka-w-pisowni-dat;629747.html. W całej korespondencji wychodzącej z mojej spółki posługujemy się konwencją zapisu daty 0000-00-00 (rok-miesiąc-dzień), czy jest to błędne?

  • Jak szybko się starzeją słowniki?
    4.01.2013
    4.01.2013
    Mnie zastanawia taka rzecz. Wiadomo przecież, że język się zmienia: jedne słowa wychodzą z użycia, pojawiają się nowe. Dlatego wszystkie stare informacje czy też słowniki tracą na aktualności. Zastanawia mnie, z jakich słowników (chodzi mi o rok wydania) mogę jeszcze korzystać, a które już straciły na wartości?
  • puzzle i puzzel
    3.06.2012
    3.06.2012
    Dzień dobry,
    czy taka odmiana słowa puzzel (jeden element z całości) jest poprawna w l. poj.: puzzel, puzzla, puzzlowi, puzzel, o puzzlu, z puzzlem. Jaka jest poprawna wymowa: pucel czy puzzel?
    Czy jeśli jeden puzzel jest pocięty na kawałki i składamy go, to w zdaniu: „Kiedy złożysz puzzel,… / Kiedy złożysz puzzla,…” powinniśmy użyć biernika (puzzel) czy dopełniacza (puzzla)?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • szeregowanie alfabetyczne kwestią umowy
    28.06.2013
    28.06.2013
    W Edycji tekstów zaleca się, aby nazwiska z przedrostkami M'-, Mc- i Mac- szeregować tak, jakby były zbudowane z przedrostka Mac- i właściwego nazwiska (s. 370). Czy nie uważają Państwo jednak, że z punktu widzenia przeciętnego użytkownika słowników i encyklopedii, który nie musi przecież wiedzieć, iż McDonald powinien stać przed Macmillanem, owa reguła jest niepraktyczna? Notabene słowniki i encyklopedie PWN nie respektują tej zasady.
  • zbieg znaków interpunkcyjnych
    13.04.2009
    13.04.2009
    Czy skróty mogą występować na końcu zdania? Jeśli tak, to czy powinniśmy stawiać za nimi drugą kropkę jak w przykładzie: „Urodziłem się 18 XII 1990 r..”?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego